Studia w wyższej uczelni to szczególny okres w życiu każdego człowieka. Tuż po maturze, gdy młodzi ludzie mają szalone pomysły na siebie i swoją przyszłość, dokonuje się niezwykle ważny wybór, który decyduje o reszcie życia. Decyzja o wyborze uczelni, kierunku studiów i przyszłego zawodu to najpoważniejsza ze wszystkich, jakie do tej pory były udziałem młodego człowieka.
Warto przygotować się do niej dobrze – zdobycie informacji o zawodzie a następnie o studiach, które uprawniają do jego wykonywania, to podstawa.
Każdy maturzysta musi posiadać wiedzę o konstrukcji polskiego systemu edukacyjnego. Wraz ze zdaniem matury większą część systemu mamy za sobą – przed nami ostatni etap, czyli studia na wyższej uczelni.
Studia w Polsce organizowane są zgodnie z podpisaną w 1999 roku przez większość państw Europy „Deklaracją bolońską”. Ten dokument wypracowany przez ministrów odpowiedzialnych za szkolnictwo wyższe w poszczególnych państwach Europy, ustanawia sposób konstrukcji systemu studiów wyższych tak, aby za pośrednictwem ujednoliconych standardów jakości osiągnąć jak najwyższy poziom kształcenia.
Jeśli chodzi o poziom uczelni wyższych Europa ma od lat kompleksy, a właściwie opóźnienia w stosunku do uczelni amerykańskich, australijskich, kanadyjskich. Polskie uczelnie mają w tym względzie zapóźnienia niemal wiekowe. O ile uczelnie brytyjskie już od lat zajmują 5, 6, 7 miejsce na świecie, o tyle najlepsza polska uczelnia – Uniwersytet Warszawski, ma miejsce powyżej 500 na 1100 badanych uczelni z całego świata.
Ład boloński decyduje, że w Polsce studia podzielone są na trzy stopnie. Stopień studiów określa ile trwają studia, poziom zdobytego wykształcenia, tytuł jaki otrzymuje absolwent.
Stopień pierwszy
Najniższy stopień wykształcenia wyższego, tzw. wykształcenie wyższe zawodowe, osiąga się po trwających trzy lata studiach licencjackich lub po dłuższych o semestr studiach inżynierskich. Podczas studiów zalicza się przedmioty kierunkowe oraz z zakresu wybranej specjalizacji, a także wiele przedmiotów dodatkowych. Na zakończenie studiów obowiązkiem studentów jest napisanie pracy dyplomowej, której obrona kończy studia. Od tej pory absolwenci noszą tytuły zawodowe licencjata lub inżyniera.
Stopień drugi
Stopień studiów, który podnosi wykształcenie zawodowe do pełnego magisterskiego. Studia trwają dwa lata, a na niektórych kierunkach dwa i pół roku. Obok przedmiotów kierunkowych i specjalizacyjnych zajęciami najważniejszymi są seminaria magisterskie. To praktyczne zajęcia prowadzone przez promotorów, którzy roztaczają opiekę dydaktyczną nad studentami przygotowującymi się do napisania i obrony pracy magisterskiej.
Podczas seminariów studenci poznają zasady metodologii badań naukowych, a szczególnie tych, na których opierać się będzie ich praca. Jeśli studenci nie piszą pracy dyplomowej o charakterze badawczym, tylko pracę opisową, to wraz z promotorem dobierają literaturę. Studenci gotową pracę składają u promotora, który ocenia ją i prosi o drugą ocenę recenzenta.
Recenzent pracy magisterskiej to z reguły inny wybitny pracownik naukowy instytutu lub wydziału, na którym student studiuje. Zarówno promotor jak i recenzent są członkami komisji egzaminacyjnej na ostatnim egzaminie na studiach. Obok nich w komisji zasiada reprezentant władz instytutu lub wydziału. Autor pracy odpowiada na pytania komisji, które najczęściej dotyczą treści pracy oraz innych zagadnień związanych ze studiowanym kierunkiem lub specjalnością.
Po obronie absolwent otrzymuje dyplom ukończenia studiów II stopnia i tytuł zawodowy magistra.
Studia I i II stopnia można realizować jako jednolite studia – trwające pięć a maksymalnie sześć lat studia magisterskie. Niektóre uczelnie mają kierunki, gdzie nie można kończyć oddzielnie licencjatu i magisterki. Przykładem są studia medyczne na kierunku lekarskim. W polskim systemie stopni i tytułów zawodowych nie przewiduje się nadawania tytułu lekarza licencjata. Tytuł zawodowy lekarza medycyny, który jest równy tytułowi magistra, przysługuje wyłącznie absolwentom sześcioletnich jednolitych studiów lekarskich odbytych na uniwersytecie medycznym.
Stopień trzeci.
Osoby posiadające tytuł magistra mogą kształcić się na ostatnim szczeblu studiów wyższych – studiach doktoranckich. Studia doktoranckie trwają najmniej dwa lata i nie dłużej niż cztery lata. Długość okresu studiowania uzależniona jest od stopnia trudności i złożoności badań naukowych, jakie podczas nauki przeprowadzają doktoranci. Celem badań jest przedstawienie ich w formie wniosków w rozprawie naukowej, której publiczna obrona zakończona sukcesem upoważnia do tytułowania autora pracy zaszczytnym tytułem naukowym doktora.
